یارانه‎های غیرهدفمند، منشا بسیاری از چالش‏‎های اقتصادی کشور است

مدیرعامل شرکت بهینه‎‏سازی مصرف سوخت، تخصیص یارانه‎های غیرهدفمند به حامل‎های انرژی را سرمنشا بسیاری از چالش‎های اقتصادی از جمله مصرف بالای انرژی، بهره‎وری پایین، تولید غیررقابتی و ایجاد ثروت‏‎های نامشروع در کشور عنوان کرد.

اقلیم صنعت به نقل از شانا، علی وکیلی صبح امروز (دوشنبه، ۲۰ آذرماه) در سومین همایش ملی «ساختمان پایدار، مصرف بهینه انرژی»، با اشاره به مطالعات انجام شده درباره چشم‎انداز مصرف انرژی در ایران در قالب طرح‎هایی مانند طرح جامع انرژی کشور، گفت: این مطالعات نشان می‎دهد در صورت ادامه روند کنونی مصرف انرژی، ایران در آینده‎ای نه چندان دور واردکننده انرژی می‎شود و این رویداد برای بزرگترین کشور برخوردار از ذخایر هیدروکربوری در جهان بسیار تلخ و ناگوار است.

وکیلی، تخصیص یارانه‎های غیرهدفمند به حامل‎های انرژی را سرمنشا بسیاری از چالش‎های اقتصادی کشور عنوان کرد و گفت: این یارانه‎ها، انگیزه‎ای برای استفاده از محصولاتی با مصرف انرژی بهینه باقی نگذاشته است.

وی ادامه داد: در کشورهای پیشرفته، فرهنگ خرید محصولات با مصرف انرژی استاندارد و بهینه در میان مردم نهادینه شده و نبود تقاضا برای محصولات انرژی‎بر، اصلی‎ترین و موثرترین سازوکاری است که عرضه تولیداتی از این دست را محدود کرده است.  

وکیلی در عین حال به اجرای طرح هدفمندسازی یارانه‎های انرژی در ایران اشاره کرد و گفت: با اجرای این طرح، یارانه‎های انرژی هدفمند نشد و به همین دلیل، به جای آنکه تولید تحریک شود، مصرف تحریک شد و به مشکلات موجود در کشور دامن زد.

به گفته وی، کاهش غیرهدفمند یارانه‎ها و افزایش قیمت تمام شده کالا از یک سو، نبود امکان استفاده از فناوری‎های روزآمد به دلیل تحریم‎ها و اعطا نشدن تسهیلات به تولیدکنندگان از سوی دیگر و سرانجام قاچاق و واردات کالاهای بی‎کیفیت به کشور، عواملی بود که ناگزیر تولیدکنندگان ایرانی را با مشکلات بسیاری روبه‌رو کرد.

وکیلی با بیان این‎که دهک‎های پایین و کم‎درآمد کشور از یارانه‎های انرژی بهره‎ای نمی‎برند و این یارانه‎ها به ایجاد ثروت‎های نامشروع کمک می‎کند، یادآور شد: قیمت تمام شده کالاهای ما در پوشش یارانه‎های انرژی مشخص نیست و به رغم اختصاص یارانه، تولیدکنندگان ما توان رقابت ندارند.     

مدیرعامل شرکت بهینه‎سازی مصرف سوخت با بیان این‎که هدفمندی یارانه‎های انرژی به شکل درست، آثار مثبت خود را در همه زمینه‎های اقتصادی برجای می‎گذارد و اقتصاد را به سمت توسعه پایدار پیش می‎برد، ادامه داد: با قیمت‎های فعلی حامل‎های انرژی، مردم انگیزه‎ای برای ساخت ساختمان‎هایی با مصرف بهینه انرژی ندارند؛ از خرید خودروی پرمصرف اجتناب نمی‎کنند و بدیهی است با وجود تقاضا، تولیدکنندگان هم به روند تولیدات انرژی‎بر خود ادامه می‎دهند و این چرخه نادرست ادامه می‏یابد.

این مقام مسئول به فرآیند سخت، پیچیده و هزینه‎بر تولید و فراورش گاز به ویژه در دریا اشاره کرد و گفت: منطقی نیست که به طور مثال گاز با دشواری‎ها و صرف هزینه‎های بسیار در پارس جنوبی تولید شود و از سویی شاهد این میزان اتلاف انرژی در کشور باشیم.

وی با تایید نقشی بسزا بخش حمل و نقل در آلودگی هوا و همچنین مصرف غیربهینه انرژی، به اتلاف شدید انرژی در ساختمان‎ها نیز اشاره کرد و افزود: سالانه میلیاردها دلار یارانه انرژی به ساختمان‎ها تعلق می‏گیرد و لازم است برای جلوگیری از اتلاف این سرمایه‎ها، سازمان نظام مهندسی و دیگر نهادهای مرتبط در این زمینه نقش موثرتری ایفا کنند.

به گفته وکیلی، اگرچه مرکز تحقیقات مسکن، راه و شهرسازی و همچنین سازمان ملی استاندارد، گام‎های خوبی در این مسیر برداشته‎اند، اما اقدام‌های انجام شده کافی نیست و باید بخشنامه‎ها و استانداردهای ابلاغ شده، لازم‎الاجرا باشند.

وی خاطرنشان کرد: تا زمانی که بخشنامه‎ای صادر ‎شود و اجرای آن را صرفا از طریق خواهش یا گاه تحریک احساسات میهن‎دوستانه دنبال کنیم، راه به جایی نمی‎بریم. باید با هرگونه تخطی از مقررات برخورد کرد و امیدواریم همراهی مجلس محترم شورای اسلامی در وضع قوانین مربوطه، به بهبود این فرآیند کمک کند.

سومین همایش ملی «ساختمان پایدار، مصرف بهینه انرژی»، صبح امروز (۲۰ آذرماه) در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی آغاز به کار کرده است و فردا (۲۱ آذرماه) به کار خود پایان می‎دهد.